Chảy máu cam là tình trạng máu chảy ra từ mũi do vỡ mạch máu trong niêm mạc mũi. Đây là hiện tượng khá phổ biến, có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn. Phần lớn các trường hợp không nguy hiểm, nhưng nếu tái diễn thường xuyên, chảy máu nhiều hoặc khó cầm thì cần được thăm khám y tế.
Chảy máu cam được phân loại thành ba loại chính đó là:
- Chảy máu do điểm mạch Kisselbach: Đây là loại chảy máu cam phổ biến, thường xảy ra ở phần trước của mũi.
- Chảy máu do động mạch: Loại này xảy ra khi các động mạch lớn trong mũi bị tổn thương.
- Chảy máu tỏa lan do mao mạch: Chảy máu xảy ra khi các mao mạch trong mũi bị vỡ, thường do viêm nhiễm hoặc sự thay đổi môi trường, và máu có thể chảy ra ở nhiều vị trí trong mũi.
Nguyên nhân chảy máu cam
Nguyên nhân phổ biến nhất của chảy máu cam là do không khí khô, nóng làm cho khoang mũi bị khô và đóng vảy hoặc nứt dẫn tới dễ chảy máu cam khi tác động vào như ngoáy mũi, xì mũi,…
Một số nguyên nhân thường gặp gây chảy máu cam là:
- Ngoáy mũi;
- Đưa dị vật vào trong mũi;
- Cảm lạnh (nhiễm trùng đường hô hấp trên), viêm xoang: Hắt hơi và xì mũi nhiều lần nên dễ gây chảy máu cam hơn;
- Viêm mũi;
- Mũi bị chấn thương;
- Sử dụng thuốc chống đông máu như aspirin, warfarin,..;
- Chất kích ứng hóa học như khói, bụi bẩn, hóa chất,…;
- Thường xuyên làm việc ở trên cao: Những nơi này không khí loãng và khô hơn;
- Vách ngăn mũi bị lệch;
- Thường xuyên sử dụng thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi để điều trị dị ứng, cảm lạnh và những vấn đề khác về xoang.
Một số nguyên nhân hiếm gặp hơn gây chảy máu cam là:
- Huyết áp cao;
- Uống rượu;
- Rối loạn chảy máu;
- Xơ vữa động mạch;
- Phẫu thuật mặt và mũi;
- Polyp mũi;
- Phụ nữ mang thai.
Cách xử lý khi bị chảy máu cam:
- Bước 1: Bình tĩnh và ngồi thẳng. Ngồi thẳng, giữ đầu cao hơn tim để giảm áp lực máu đến mũi. Điều này giúp máu ngừng chảy nhanh hơn.
- Bước 2: Kẹp mũi. Dùng ngón cái và ngón trỏ kẹp chặt phần mềm của mũi, ngay dưới xương sống mũi. Giữ trong khoảng 10-15 phút và thở bằng miệng.
- Bước 3: Nghiêng người về phía trước. Nghiêng người và đầu hơi về phía trước để máu không chảy vào họng và gây khó chịu hoặc nôn.
- Bước 4: Sử dụng khăn lạnh. Đặt khăn lạnh hoặc túi đá lên sống mũi và má để giúp co mạch máu, làm giảm chảy máu.
- Bước 5: Tránh ngoáy mũi hoặc xì mũi. Sau khi máu ngừng chảy, tránh ngoáy mũi hoặc xì mũi mạnh trong vài giờ để niêm mạc mũi có thời gian hồi phục.
Cách phòng ngừa khi bị chảy máu mũi
Phòng ngừa chảy máu cam là cách tốt nhất để tránh những phiền toái và lo lắng do tình trạng này gây ra. Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể thực hiện:
- Giữ ẩm cho mũi: Khô mũi là một trong những nguyên nhân phổ biến gây chảy máu mũi. Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà và bôi thuốc mỡ hoặc gel vào trong mũi có thể giúp giữ ẩm cho niêm mạc mũi.
- Tránh ngoáy mũi: Thói quen ngoáy mũi có thể làm tổn thương niêm mạc mũi và gây chảy máu. Hãy tránh thói quen này và khuyến khích trẻ em làm theo.
- Không nên ngồi điều hòa quá lâu: Cần thường xuyên thay đổi không khí sinh hoạt và làm việc.
- Thường xuyên vệ sinh mũi : Vệ sinh mũi đúng cách bằng nước muối sinh lý
- Ăn uống đủ chất: Đặc biệt là bổ sung đầy đủ vitamin C.