Mất ngủ là gì?
Mất ngủ là tình trạng ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Không chỉ gây mệt mỏi, suy giảm trí nhớ, mất tập trung mà mất ngủ kéo dài còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, rối loạn lo âu và trầm cảm. Để cải thiện giấc ngủ, trước hết cần hiểu rõ những nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng này.
Biểu hiện của chứng mất ngủ kéo dài
Mất ngủ kéo dài ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh. Khi không có một giấc ngủ ngon và không đảm bảo ngủ đủ giấc, cơ thể sẽ uể oải, mệt mỏi và tình trạng này kéo dài cũng chính là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh. Điều đáng lo ngại hơn là tình trạng mất ngủ đang có xu hướng gia tăng trong xã hội hiện đại.
Dưới đây là một số biểu hiện của chứng mất ngủ kéo dài:
Đau đầu: Biểu hiện này rất thường gặp ở những trường hợp mất ngủ. Nguyên nhân là do những tế bào thần kinh không được cung cấp đủ máu do đó dễ bị tổn thương, căng thẳng. Chính vì thế, người bệnh thường xuất hiện những cơn đau nhức đầu ở các mức độ khác nhau, thường đau đầu về đêm và sáng sớm.
– Mệt mỏi, chán ăn: Khi không ngủ đủ giấc và giấc ngủ không sâu, cơ thể sẽ không có đủ thời gian và điều kiện thuận lợi nhất để phục hồi năng lượng. Chính vì thế, bệnh nhân sẽ có cảm giác uể oải, mệt mỏi và không muốn ăn.
– Rối loạn giấc ngủ: Dù là giấc ngủ trưa hay giấc ngủ tối, bệnh nhân cũng rất khó để đi vào giấc ngủ. Đặc biệt về đêm, rất dễ bị tỉnh giấc và khó ngủ lại. Kèm theo đó là tình trạng đau đầu, mệt mỏi và tinh thần khó chịu, căng thẳng.
– Suy giảm trí nhớ, khó tập trung: Với những trường hợp mắc chứng mất ngủ kéo dài và không được khắc phục kịp thời có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ. Đồng thời, bệnh nhân cũng rất khó tập trung vào những công việc thường ngày. Học sinh, sinh viên bị mất ngủ cũng rất khó tập trung học tập.
– Các rối loạn tâm lý kèm theo: Càng để lâu thì tình trạng mất ngủ càng gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người bệnh. Thậm chí đây cũng là một trong những nguyên nhân gây rối loạn tâm thần kinh, nhất là bệnh trầm cảm.
Nguyên nhân thường gặp gây nên mất ngủ
Căng thẳng, lo âu kéo dài: Áp lực công việc, học tập, tài chính hay các vấn đề trong cuộc sống dễ khiến tinh thần rơi vào trạng thái căng thẳng. Khi não bộ liên tục suy nghĩ, căng thẳng sẽ ức chế quá trình tiết hormone melatonin – chất điều hòa giấc ngủ, khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ chập chờn, dễ tỉnh giấc.
- Thói quen sinh hoạt không điều độ: Nhiều người có thói quen thức khuya, dùng điện thoại, máy tính trước khi ngủ hoặc uống cà phê, trà đặc vào buổi tối. Ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử và chất kích thích trong đồ uống đều làm rối loạn đồng hồ sinh học, từ đó gây mất ngủ.
- Bệnh lý cơ thể: Một số bệnh lý mạn tính có thể ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ như: đau xương khớp, thoái hóa cột sống, viêm dạ dày, bệnh tim mạch, tiểu đường, rối loạn tuyến giáp… Những cơn đau hoặc triệu chứng khó chịu về đêm khiến người bệnh khó ngủ ngon.
- Rối loạn tâm thần kinh: Người mắc trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn thần kinh thực vật thường dễ gặp tình trạng mất ngủ. Đây vừa là hậu quả vừa là yếu tố làm bệnh nặng hơn, tạo thành vòng luẩn quẩn khó dứt.
- Sinh hoạt không khoa học chẳng hạn như ăn quá khuya, ngủ ngày quá nhiều, tập luyện cường độ cao sát giờ ngủ,… cũng có thể làm tăng nguy cơ mất ngủ.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị tăng huyết áp, hen suyễn, trầm cảm hoặc thuốc lợi tiểu có thể gây ảnh hưởng đến giấc ngủ. Người bệnh cần trao đổi với bác sĩ nếu thấy mất ngủ xuất hiện sau khi dùng thuốc.
Một số cách phòng ngừa chứng mất ngủ
Xây dựng thói quen ngủ khoa học giúp tránh được bệnh mất ngủ và giúp giấc ngủ ngon hơn:
-
Tập luyện cố định thời gian đi ngủ và thức dậy kể cả ngày cuối tuần.
Xây dựng thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ sẽ giúp bạn có giấc ngủ chất lượng
-
Hoạt động thường xuyên giúp giấc ngủ ngon hơn.
-
Kiểm tra thuốc đang sử dụng xem có chứa thành phần gây mất ngủ hay không.
-
Hạn chế ngủ vào buổi trưa.
-
Tránh sử dụng thức uống có chứa caffeine và không hút thuốc lá.
-
Không nên ăn hoặc uống trước khi đi ngủ để không làm gián đoạn giấc ngủ.
-
Thư giãn trước khi vào giấc ngủ có thể là tắm nước ấm, đọc sách, nghe nhạc,…